iMMO bouwt voort op het forensisch medisch onderzoek dat al vele jaren door vrijwilligers van een aantal van deze organisaties wordt verricht. Sinds 1977 bestaat de Medische Onderzoeksgroep (MOG) van Amnesty International. Vrijwillig werkende artsen verrichten medische onderzoeken bij asielzoekers, waarbij men ingaat op het causale verband tussen de medische bevindingen en het gestelde asielrelaas. Een juridisch team beoordeelt in eerste instantie of de asielaanvrager volgens het Vluchtelingenverdrag of artikel 3 EVRM recht heeft op bescherming, waarna één van de artsen een forensisch medisch onderzoek uitvoert. In veel gevallen blijken deze onderzoeken te leiden tot het verkrijgen van een verblijfsvergunning. Bij de oprichting van het iMMO is de MOG in het nieuwe instituut opgegaan.
Daarnaast voert al 20 jaar ook de Stichting Medisch Advies Kollektief (SMAK) dergelijke onderzoeken uit, eveneens met behulp van vrijwilligers. Het werkterrein betreft daarbij ook herbeoordelingen van leeftijdsonderzoek bij minderjarige asielzoekers. De organisatie Pharos heeft de afgelopen jaren veel medische adviezen in het kader van de asielprocedure verzorgd. Met onderzoek en publicaties heeft de instelling een grote forensische expertise op het terrein van het vreemdelingen- en asielrecht opgebouwd.
De jongste inbreng komt van het project Meldpunt Asielzoekers met Psychische Problemen (MAPP) lopend van 2006 tot 2011, van het ASKV/Steunpunt Vluchtelingen. Vrijwillig werkende psychologen onderzochten asielzoekers met psychische problemen. Asielaanvragers die slachtoffer zijn geworden van martelingen en ander extreem geweld, hebben om verschillende redenen vaak grote moeite om over hun geweldservaringen te vertellen. Er kunnen beperkingen zijn ten aanzien van het geheugen en de concentratie. Daarnaast spelen angst, schaamte en wantrouwen een grote rol. Het komt regelmatig voor dat men juist alles probeert te vergeten, te verzwijgen, of delen van herinneringen kwijt is. Dat maakt de zorg, opvang en een zorgvuldige procedure voor deze groep ook vaak ingewikkeld. Tijdens dit project werkten de eerder genoemde partijen samen.
Het project MAPP eindigde eind 2010 en het SMAK had de werkzaamheden in de asielprocedure inmiddels beperkt tot het leeftijdsonderzoek. Amnesty International besloot ongeveer terzelfder tijd om voor de MOG naar een nieuwe, meer zelfstandige opzet te gaan. Een aantal organisaties, de founding partners, besloot na een traject van voorverkenning om het iMMO op te richten. Zie voor de afzonderlijke Founding Partners bij Samenwerking.
