10 december:
Internationale Dag van de Rechten van de Mens

Op 10 december wordt in de hele wereld gememoreerd dat de Verenigde Naties in 1948 de Universele Verklaring voor de Rechten van de Mens aanvaardden, dit jaar precies 70 jaar geleden. De Verklaring bevat 30 artikelen waarvan artikel 1 en 5 als volgt luiden: ‘Alle mensen worden vrij en gelijk in waardigheid en rechten geboren’ respectievelijk ‘Niemand zal onderworpen worden aan folteringen, noch aan een wrede, onmenselijke of onterende behandeling of bestraffing’.

'Nu meer dan ooit is onze gezamenlijke plicht duidelijk: Let us stand up for human rights - for everyone, everywhere' aldus VN Secretaris-Generaal António Guterres in de jaarlijkse boodschap ter gelegenheid van deze dag. ‘Mensenrechten  worden over de hele wereld aangetast. Universele waarden worden uitgehold. De rechtsstaat wordt ondermijnd'.
Standup4humanrights, hét thema van het jubileumjaar 2018.

Casuïstiek

De invloed van het geheugen op verklaren
In deze zaak vertelt betrokkene als enig kind opgegroeid te zijn. Zijn vader is christen en zijn moeder moslim. De familie van moeder is het niet eens met de relatie van zijn ouders en valt het gezin regelmatig lastig. Op school en in de buurt wordt hij veel gepest omdat hij een bastaard zou zijn. Als hij 15 jaar is overlijdt zijn moeder, door ziekte of mogelijk door opzet, aldus betrokkene. Lees verder.
 

Jurisprudentie

Afdelingsuitspraak over FMMU en iMMO
Op 27 juni 2018 deed de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State (ABRvS) uitspraak in een drietal zaken (201607367/1/V2, 201607370/1/V2, 201703047/1/V2) over de vraag welk gewicht toekomt aan een FMMU-advies en aan een iMMO-rapportage. Het toetsingskader dat tot dan toe gehanteerd werd (ECLI:NL:RVS:2015:1783) hield in dat de IND uit mocht gaan van de verklaringen tijdens het gehoor, wanneer rekening werd gehouden met het FMMU-advies en als een betrokkene niet onmiskenbaar niet in staat was te verklaren. De Afdeling wijzigt nu dit beoordelingskader. Lees verder.

Aanvragen iMMO-onderzoeken
Stand van zaken per 20 november 2018

iMMO heeft in de afgelopen jaren tussen 5 maart 2012 en 20 november 2018 in totaal 1152 aanvragen ontvangen, waarvan tot nu toe 108 in 2018. In totaal werden 990 aanvragen inhoudelijk beoordeeld. 229 Aanvragen daarvan zijn afgewezen (gemiddeld 24%). Van alle zaken wordt de aanvraag bij iMMO in 55% tijdens een eerste procedure ingediend en in 40% tijdens een herhaalde aanvraag.

613 zaken zijn afgerond met een volledig onderzoek en 31 zaken met een uitgebreid advies op basis van een dossieronderzoek. Op dit moment bevinden zich nog 56 zaken in de onderzoeksfase en 23 aanvragen staan op de wachtlijst ‘ter beoordeling’. iMMO wacht in 18 zaken op aanvullende informatie van de advocaat of op actie van de IND. Ten slotte werd in 182 zaken om uiteenlopende redenen de aanvraag (voor of na beoordeling) weer ingetrokken. iMMO ontvangt ruim 100 verzoeken om advies per jaar.

Vervolg
In totaal zijn er tot 20 november 2018 613 rapportages uitgebracht.
In 69% daarvan is het vervolg bekend: in 319 dossiers werd een vergunning verleend en in 106 zaken werd de asielaanvraag tot in hoger beroep afgewezen, waarvan 6 zaken wachten op een beoordeling door het Europese Hof.
In 166 zaken ligt de zaak nog voor bij de rechter of de IND of moet de herhaalde aanvraag nog worden ingediend. In 22 zaken is betrokkene teruggekeerd of MOB (met onbekende bestemming) vertrokken.

Studiedag rapporteurs d.d. 22 september 2018

Zaterdag 22 september kwamen iMMO-rapporteurs voor een tweede studiedag van dit jaar in Diemen bijeen. Studiedagen maken vast onderdeel uit van de (bij)scholing van rapporteurs. In de ochtend werd gesproken over interne organisatorische en inhoudelijke ontwikkelingen. In de middag werd door  Annemies Gort (tekstschrijver) een training verzorgd over het schrijven van rapportages.

Lopende ontwikkelingen

Afscheid arts bij iMMO / vacature arts
Maartje Goudswaard, sinds 1 juni 2016 in dienst bij iMMO, heeft per 1 december haar werkzaamheden voor iMMO beëindigd.  IMMO bedankt haar voor haar inbreng en inzet om de kwaliteit van de onderzoeken nog meer te verbeteren.
iMMO zoekt nu per direct een arts die BIG-geregistreerd is voor 16 uur per week. Klik hier voor de volledige vacaturetekst.

Externe contacten en bijeenkomsten

18 oktober Meervoudige Kamer Amsterdam
Op donderdag 18 oktober was iMMO uitgenodigd om als getuige-deskundige aanwezig te zijn bij een zitting van de Meervoudige Kamer in Amsterdam. Het ging in deze zaak om het geven van verduidelijking over differentiaal diagnostische overwegingen met betrekking tot medisch steunbewijs. En om het geven van uitleg over de onderbouwing van de stelling dat beperkingen interfereerden met compleet, coherent en consistent verklaren. Waar voor de onderzoeker/medicus conclusies heel logisch lijken is voor niet-medici soms meer inzicht in de redenatie nodig.

6 november Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVvP)
Elsbeth Kors, klinisch psycholoog bij iMMO, heeft een pitch gegeven over iMMO bij een symposium van de Afdeling Transculturele psychiatrie en de Taskforce Vluchtelingen van de NVvP d.d. 6 november jl. Het symposium ging over dilemma’s van behandelaren in de geestelijke gezondheidszorg voor asielzoekers, vluchtelingen en ongedocumenteerden die in hun beroepsuitoefening voor morele en juridische vragen komen te staan die hun werk extra ingewikkeld maken en niet ‘uit het boekje’ te beantwoorden zijn.

8 november IND
Vanuit iMMO hebben Annemieke Keunen (directeur), René Peters (voorzitter) en Ernst Faber (penningmeester) een (kennismakings)gesprek gevoerd met de nieuwe Hoofddirecteur van de IND, Aly van Berckel, en de nieuwe directeur Asiel en Bescherming, Anton Molleman.

28 november Arq Psychotrauma Expert Groep
Op 28 november was een delegatie van de Human Rights Foundation van Turkije op bezoek bij Arq. Deze organisatie was één van de coördinatoren bij het opstellen van het Istanbul Protocol. iMMO was ook uitgenodigd. Annemieke Keunen heeft, net als een aantal directeuren van de Arq Psychotrauma Expert Groep over hun instelling, een presentatie gehouden over het werk van iMMO. 

Trainingen
De rol van medisch steunbewijs in de asielprocedure
Op 8 oktober verzorgde Meeuw Kollen (juridisch medewerker iMMO) samen met Wiebe Hilgen (trainer VluchtelingenWerk Nederland/VWN) op de landelijke juridische actualiteitendag voor de regionale teamleiders asiel van VWN een workshop over de rol van medisch steunbewijs in de asielprocedure.

Signalering van lichamelijke en psychische problemen bij Asielzoekers
In oktober en november heeft iMMO, onder meer aan de hand van de iMMO-Signaleringslijst lichamelijke en psychische problemen, medewerkers van VWN getraind in het herkennen van medische signalen.

Publicaties

Identification of asylum seekers with special reception and procedural needs in the Dutch asylum procedure
Rapport van Marcelle Reneman (universitair docent Migratierecht VU),       & Y. Al Tamimi, VU Migration Law Series No 16
Het rapport gaat in op de manier waarop de IND en het COA kwetsbare asielzoekers  herkennen. Er wordt aandacht besteed aan het Medisch Advies Horen en Beslissen (FMMU-advies), het Forensisch Medisch Onderzoek en signaleringsmethoden die de medische dienst (GCA/GZA) gebruikt in de opvangcentra. Klik hier voor het rapport.

Hidden evidence of torture, Medico-legal reports in the European Union asylum procedure
Maartje Goudswaard (forensisch arts IMMO), Eeuw van den Heuvel (juridisch adviseur iMMO en Juliet Cohen (head of doctors, Freedom from Torture, UK) in MTb nr. 3, september 2018 – volume 57
Dit artikel  is gepubliceerd n.a.v. het Europese AMIF-project dat iMMO in 2016/medio 2017 in samenwerking met ngo's uit Hongarije en Frankrijk heeft uitgevoerd. Hierin wordt de (nieuwe) Europese regelgeving omtrent het forensisch medisch onderzoek (FMO) in de asielprocedure beschreven en de huidige problemen en uitdagingen omtrent het FMO in de EU.
Klik hier voor het artikel.

Fondsen en partners

Met dank aan de volgende fondsen/partners die ons werk mogelijk maken:
Adessium Foundation - Amnesty International Nederland - Fundatie Van den Santheuvel, Sobbe - Geloof en Samenleving van de Remonstranten - Hofsteestichting - Kansfonds - Kinderpostzegels - KNR/Projecten in Nederland - Stichting Kinderfonds Van Dusseldorp - Stichting Het R.C. Maagdenhuis - stichting Nidos - Stichting Rotterdam - VluchtelingenWerk Nederland - particulieren en een aantal anonieme fondsen.